Powiat Toruński

Zielona Kępa

Między Toruniem a Włocławkiem wzdłuż prawego brzegu Wisły rozciąga się duży kompleks leśny administrowany przez Nadleśnictwo Dobrzejewice. Obszar ten odcięty jest od innych terenów leśnych dużymi powierzchniami użytków rolnych, zabudowaniami mieszkalnymi oraz Wisłą, która ukształtowała jeden z najciekawszych fragmentów przyrody nie tylko nadleśnictwa lecz także całego powiatu toruńskiego. Mowa tu o wyspie „Zielona Kępa”. To dzikie i zaciszne miejsce zostało ustanowione Rozporządzeniem Wojewody z dnia 13 lutego 2006 roku użytkiem ekologicznym o powierzchni 530 hektarów. W skład użytku wchodzą obszary zakrzaczeń, zadrzewień, nieużytków i pastwisk oraz fragment rzeki Wisły. Ochrona prawna miała i ma na celu zachować różnorodność i unikalność przyrodniczą wyspy. Duża powierzchnia oraz niski poziom antropopresji zwiększają „atrakcyjność” zasobów przyrodniczych obiektu. Izolacja przestrzenna pozwala tutaj na swobodny przebieg naturalnych procesów ekologicznych.

Ze względu na swoją niedostępność „Zielona Wyspa” jest miejscem występowania rzadkich, endemicznych gatunków roślin a także zwierząt. Cechą charakterystyczną tego obiektu są sezonowe wahania poziomu rzeki wynikające m.in. z funkcjonowania zapory we Włocławku. Jest to zasadniczy czynnik kształtujący przestrzenne zróżnicowanie płatów roślinności. Użytek „Zielona Kępa” stanowi istną mozaikę biotopów: zadrzewień łęgowych, ziołorośli, muraw kserotermicznych i roślinności nadbrzeżnej. Według ekspertyzy dzikiej flory na trenie „Zielonej Kępy” przeprowadzonej przez dr Lucjana Rutkowskiego w 2007 r., znaleziono gatunki będące pod ochrona częściową: kalina koralowa (Viburnum opulus), wilżyna ciernista (Ononis spinosa), kocanki piaskowe (Helichrysum arenarium). Występują gatunki charakterystyczne dla doliny Wisły: skrzyp gałęzisty (Eqisetum ramosissimum), topola czarna (Populus nigra), głóg odgiętodziałkowy (Crataegus curvisepala). Ponadto rosną tu gatunki umieszczone na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski: czosnek wężowy (Allium scorodoprasum) i turzyca wczesna (Carex praecox). Wskutek braku wykaszania większości terenu łąkowo – murawowego, w wielu miejscach obserwuje się pojaw młodych okazów głogu, gruszy, topól białych. Dodatkowo interesujące są resztki starych sadów z ginącymi odmianami drzew owocowych o znacznych rozmiarach. Zielona Kępa jest elementem bardzo ważnego z przyrodniczego punktu widzenia korytarza ekologicznego Natura 2000 biegnącego wzdłuż doliny Dolnej Wisły. Stanowi on przestrzeń migracyjną dla wielu gatunków ptactwa wodnego. Na terenie wyspy stwierdzono w okresie lęgowym występowanie 63 gatunków ptaków, 8 gatunków płazów, 3 gatunki gadów, 30 gatunków ssaków. Jeśli dopisze nam szczęście zaobserwujemy ponad naszymi głowami szybujące wysoko, majestatyczne orły bieliki. Bogactwo gatunkowe na stosunkowo niedużym terenie wskazuje, ze obszar ten można traktować jako ostoje dla przetrwania lokalnych populacji zwierząt, w tym głównie ptaków.

W ciągu większej części roku, wyspa jest niedostępna ze względu na wysoki poziom wód. Na „Zieloną Kępę” trafimy jadąc z miejscowości Osiek na południowy-wchód wzdłuż Wisły na wysokości miejscowości Łęg-Osiek, Włęcz na Nowogródek (kierunek Bobrowniki). Bezpośrednio do użytku dotrzemy tylko pieszo. Około 500 m od biegnącej wzdłuż Wisły drogi leśnej, rozpościera się malowniczo porośnięty brzeg wyspy.

Kamila Czajka – Nadleśnictwo Dobrzejewice

drukuj (Zielona Kępa)