Powiat Toruński

Menu dodatkowe

Treść strony

  • Herb Gminy Czernikowo

Urząd Gminy w Czernikowie
ul. Słowackiego 12,
87-640 Czernikowo
tel.: 56 678 23 88
        54 287 50 01, 287 50 13
ug.czernikowo@mga.com.pl
www.czernikowo.pl

 

 

Gmina Czernikowo leży w południowo- wschodniej części Powiatu Toruńskiego. Od południa oparta o brzeg Wisły, od północnego zachodu graniczy z gminą Obrowo, od północy z gminami Ciechocin i Zbójno, od wschodu z gminą Kikół, od południa zaś z gminami Lipno i Bobrowniki. Gmina znajduje się w obszarze o wyjątkowych wartościach przyrodniczo- krajobrazowych, stanowiących z uwagi na swe bezpośrednie położenie, zaplecze ekologiczne zespołu uzdrowiskowo- rekreacyjnego miasta Ciechocinka

  • Kościół Św. Bartłomieja w Czernikowie
    Kościół Św. Bartłomieja
    w Czernikowie

Historycznie tereny znajdowały się w obszarze Ziemi Dobrzyńskiej, która od XI w. należała do mazowieckich posiadłości granicznych Państwa Polskiego. Położenie to sprawiło, iż w sporach z Krzyżakami tereny te wielokrotnie, w różnych okresach, znajdowały się przejściowo w XII i XII w. a także później w XIV i XV w. w rękach Krzyżaków.
Warunki i charakter terenu decydowały o rozwoju sieci osadniczej, która nie jest tu szczególnie bogata i skupia się głównie w północno- wschodniej części gminy. Osadnictwo wczesno-średniowieczne związane było z miejscami z natury obronnymi i podstawowymi zbiornikami wodnymi. W tych miejscach powstawały też późniejsze osady wiejskie. Do najstarszych na terenie gminy osad należą: wieś Steklin- wzmiankowana w źródłach już w 1065 r.- prawdopodobnie książęca, w XVI w. własność Steklińskich i Sumińskich, w XVIII w. - Zielińskich i na początku XX w. w rękach Lipnowskich. Wieś Mazowsze- wymieniona w 1232 r. jako własność biskupów płockich, w końcu XII w. własność kasztelana Słońskiego, w XVIw. Mazowieckich. W XVIII w. własność Jastrzębskich i Karwosielskich, a w XIX w. - Nałęczów. Wieś Czernikowo- obecnie wieś gminna, wzmiankowana w źródłach w 1309 r. jako własność biskupów płockich, następnie w XVIII w. - Nałęczów.

  • Pałac w Steklinie
    Pałac w Steklinie

W XVI w. ukształtowały się i trwały w następnych wiekach nowe struktury społeczno-przestrzenne wsi, związane z rozwojem gospodarczo-folwarczno-pańszczyźnianym. Powstały wsie folwarczno-chłopskie i szlacheckie. Na terenie Ziemi Dobrzyńskiej były to wsie należące do drobnej szlachty lub szlachty zagrodowej. Nowozakładane lub przekształcone w tym czasie osady posiadały często w swoich układach przestrzennych zespoły folwarczne, wzbogacane w ozdobne ogrody , przekształcone później w założenia parkowe.

Do osad powstałych w tym czasie należą: Kijaszkowo - wieś wzmiankowana w 1434r. jako własność Doliwitów, Działyńskich, a w XIX w. - Dobra Łukowskich. Z dawnej rezydencji pozostało tu założenie parkowe. Włęcz - wieś wzmiankowana w 1535 r. jako własność Sumińskich, później Zielińskiech. Steklinek - wieś szlachecka, wzmiankowana w 1538 r. jako własność Łochocińskiech, później Nałęczów, Brzezińskiech. Makowiska - wieś wzmiankowana w 1783 r. jako własność Trzcińskich, później Zielińskich.W XVII w.

  • Poniatówka w Steklinku
    Poniatówka w Steklinku

Pojawił się też nowy rodzaj osadnictwa (trwający jeszcze w XIX w.) związany z zagospodarowaniem dla celów rolniczych terenów podmokłych lub leśnych. Powstały niewielkie osady czynszowe w oparciu o osadników holenderskich lub pruskich, o formie kolonii lub osad rozproszonych w terenie leśnym. Osadnictwo to miało również duże znaczenie kulturowe. Zachowały się tu relikty jego wczesnego okresu - osada "Olenderska" w Nowogródku oraz Zielonej Kępie. W oparciu o napływających osadników rozwijały się wsie takie jak Włęcz czy Makowiska, w których zachowały się charakterystyczne dla tego osadnictwa obiekty budownictwa wiejskiego tzw. "Olenderskiego" i obiektów sztuki sakralnej (kościół ewangelicki w Makowiskach, dzwonnica we Włęczu, cmentarze). W wyniku parcelacji bądź też komasacji gruntów folwarcznych, separacji zabudowań włościanych, przenoszenie osad lub zakładanie nowych w formie rozproszonych kolonii, najczęściej o układzie rzędówek z pasmami pól. Proces ten trwał nadal w okresie międzywojennym (przykładem Zespół tzw. "Poniatówek" w Steklinku). Po wojnie nastąpiły zmiany związane z podziałem dawnych majątków. Utworzono nowe zespoły zabudowy.

 

  • Zimny Zdrój
    Zimny Zdrój

Niezaprzeczalne walory przyrodnicze gminy wiążą się z występowaniem dużych kompleksów leśnych stanowiących około połowę powierzchni ogólnej gminy. Głównym składnikiem drzewostanu jest sosna zwyczajna. Poza nią występują tu najczęściej: dąb szypułkowy olsza czarna, brzoza brodawkowata, jesion wyniosły a ponadto: wiąz, lipa, klon, osika oraz gatunki sztucznie wprowadzone przez człowieka np. świerk i modrzew europejski. Sosna tworzy wielopostaciowe bory, silnie zróżnicowane w zależności od charakteru siedliska i zabiegów hodowlanych człowieka. I tak mamy: Bory świeże:, w których drzewostan tworzy głównie sosna. Bory mieszane świeże: W skład drzewostanu wchodzi najczęściej sosna zwyczajna i dąb szypułkowy z niewielką domieszką brzozy brodawkowatej i modrzewia. Bory mieszane wilgotne: drzewostan tworzy sosna, brzoza, olsza czarna i niekiedy dąb. Znacznie zasobniejsze siedliska, niż zbiorowiska borów, zajmują lasy liściaste. Podobnie jak bory są zróżnicowane w zależności od charakteru siedliska. Są to: Lasy świeże: dominuje dąb, niekiedy towarzyszy im jesion, jawor, buk, wiąż, lipa, akacja. Lasy mieszane świeże: W drzewostanie główne gatunki to dąb i sosna. Lasy wilgotne: Dominuje w nich olsza czarna, dąb, jesion. Lasy mieszane wilgotne: Drzewostan tworzy osika, olsza, brzoza a miejscami dąb i sosna. Olsy: W drzewostanach przeważa olsza, obok niej brzoza omszona i dąb. Pod względem struktury wiekowej na terenie gminy Czernikowo przeważają drzewostany młode.

Lasy masowego wypoczynku i turystyki występują zarówno w południowej części gminy, jak i w otoczeniu jeziora Zacisze. Lasy te należą do kategorii lasów ochronnych.

  • Wilcze Kąty
    Wilcze Kąty

Ze względu na rolniczy charakter gminy bardzo dużą powierzchnię zajmują również łąki i pastwiska. Wzdłuż dróg lokalnych, licznych dróg polnych oraz cieków istnieją zadrzewienia oraz zalesienia. Do terenów zielonych należą również sady i ogrody, których występowanie związane jest częściowo z funkcjonującymi przetwórniami owocowo- warzywnymi w Lipnie i Toruniu. Na silnie nasłonecznionych, zboczach krawędzi erozyjnej Wisły tworzy kwieciste, ziołoroślowe murawy. Krzewy te rzadko rozrzucone na zboczach podnoszą walory krajobrazowe. Poza niewątpliwymi walorami przyrodniczymi murawy kserotermiczne są siedliskiem wielu gatunków roślin leczniczych. Na szczególną uwagę zasługują tereny zieleni urządzonej. Jej powstanie związane jest z dążeniem społeczności lokalnej do poprawienia naruszonej równowagi biologicznej w środowisku. Należą do nich parki wiejskie, zieleń towarzysząca budownictwu mieszkalnemu, ogródki działkowe, zieleń cmentarzy a także zieleń przy obiektach sportowych.

  • Okolice Pokrzywna
    Okolice Pokrzywna

Największa wartość przyrodniczą gminy Czernikowo stanowi „Nizina Ciechocińska”, która powołana została w celu ochrony przede wszystkim dolinnego krajobrazu łąk i lasów, krajobrazu nadwiślańskiego oraz mikroklimatu uzdrowiskowego Ciechocinka. Ponieważ tereny leśne zajmują największa powierzchnię w tym obszarze chronionego krajobrazu, włączony został on do pasa tworzącego korytarz ekologiczny o randze międzynarodowej, którego celem przewodnim jest ochrona zachowanych w dobrym stanie ekosystemów i ich połączenie w celu umożliwienia naturalnych wędrówek przedstawicieli świata zwierząt i roślin. W granicach tego korytarza zlokalizowana jest także Wisła, która stanowiąc jeden z jego podstawowych składników, jest z kolei szlakiem umożliwiającym wędrówki ryb w celu odbywania tarła, szczególnie łososiowatych i certy. Dzięki jej naturalnemu charakterowi idealne miejsce do gniazdowania znajduje tutaj ptactwo wodne, a w starorzeczach swoje kryjówki do rozrodu mają płazy. Dolina Wisły jest również schronieniem dla nurogęsi, krzyżówek, gągołów i wielu innych gatunków ptaków.

  • Jezioro Kijaszkowskie
    Jezioro Kijaszkowskie

Lasy o zróżnicowanym drzewostanie, w sezonie stają się terenem łowieckim dla myśliwych, a także miejscem odpoczynku dla podróżników. Urokliwe jeziora, pełne różnych gatunków ryb, to atrakcja nie tylko dla wędkarzy, lecz również dla miłośników kąpieli. Wypoczynek koncentruje się głównie w rejonie jezior: Steklińskiego i Kijaszkowskiego, które zaliczane są do akwenów o wysokiej atrakcyjności turystycznej oraz w obrębie kompleksu leśnego w południowej części gminy. Przez ciekawe przyrodniczo i bogate w zabytki tereny przebiegają szlaki turystyczne pieszo – rowerowe. W roku 2000 odbyły się na terenie gminy Czemikowo warsztaty edukacyjne pt. „Ścieżka po Gminie". Jednym z pomysłów realizowanych przez ich uczestników było opracowanie projektu trasy rowerowej wiodącej pośród pięknych, ciekawych miejscach gminy. Doprowadziło to do wyznaczenia jednego z najciekawszych szlaków umożliwiających bliższe poznanie najważniejszych miejscowości. Szlak ten, oznakowany kolorem czerwonym, liczy ok. 30 km i prowadzi z Czemikowa, przez Witowąż, Pokrzywno, Wilcze Kąty, Nowogródek, i Osówkę z powrotem do Czernikowa.

« wstecz

Ministerstwo Cyfryzacji Budowa i dostosowanie strony do potrzeb osób z niepełnosprawnościami współfinansowane ze środków Ministra Cyfryzacji

Rozmiar czcionki

Wersja strony o wysokim poziomie kontrastu

Przełącz się na widok strony o wysokim kontraście.
Powrót do domyślnej wersji strony zawsze po wybraniu linku 'Graficzna wersja strony' znajdującego się w górnej części witryny.