Powiat Toruński

Kościół Św. Bartłomieja w Czernikowie

Budowę kościoła murowanego w Czernikowie, wzniesionego przez biskupów płockich, datuje się na ok. 1370 rok. Na miejscu drewnianego, zniszczonego prawdopodobnie przez pożar kościoła, powstała nowa – gotycka świątynia, datowana na ok. 1449 r. Kościół przebudowany został ok. 1641 r. Odnowiony w 1719 i 1798 roku. Na początku XX w. – 1904 rok – dodano transept i dobudowano prezbiterium oraz dwie kaplice boczne – Matki Bożej i św. Izydora, a także dwie zakrystie. Konsekrowany w 1910 r.

Kościół w Czernikowie jest budowlą orientowaną, murowaną z cegły, w dolnych partiach części gotyckiej w układzie wendyjskim, w górnych – w układzie polskim, z użyciem zendrówki we wzorach rombowych. Prezbiterium, transept i górna kondygnacja wieży są otynkowane. Wnętrze zbarokizowane w XVIII w. wprowadzenie pozornego sklepienia kolebkowego i pilastrowych podziałów ścian. W kruchcie pod wieżą widoczne jest sklepienie ośmiopolowe, zapewne gotyckie. Na południowej ścianie starszej części prezbiterium odsłonięty jest fragment szerokiego gotyckiego fryzu z cegieł ułożonych rębem skośnym.

W latach 1966-1970 przeprowadzono remont kościoła, połączony z regotyzacją części zachodnich. W 1984 r. zmieniono pokrycie dachu: zdjęto dachówkę, a położono blachę miedzianą. Polichromia w świątyni jest w stylu fresco Zygmunta Klaryski z końca lat siedemdziesiątych XX w. W latach 1988-1989 Klaryska wraz z synem odnowili polichromię w prezbiterium i malowidła w nawie głównej i kaplicach kościoła. Od 9 września 1964 r. kościół jest wpisany do rejestru zabytków.

Ołtarz w świątyni jest barokowy, widnieją na nim rzeźby świętych. W polu środkowym znajduje się obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem z drugiej połowy XVII w. w sukience metalowej, trybowanej z pierwszej połowy XVIII w. W otoczeniu obrazu znajduje się 30 wotów srebrnych z okresu od XVII do XIX w. Chrzcielnica znajdująca się w kaplicy Matki Bożej jest barokowa, pochodzi z XVIII w. Witraże zostały wykonane przez Kwiatkowskiego pod koniec lat siedemdziesiątych XX w. Na wieży kościelnej umieszczone są dwa dzwony: jeden z 1587 r. – pęknięty, nieużywany, a drugi – obecnie używany, z 1707 r.

Źródło: Dwa Słowa, 2009 - Magazyn Gminy Czernikowo

drukuj (Kościół Św. Bartłomieja w Czernikowie)